West-Brabant West vangt jongeren zonder startkwalificatie die voor een uitkering bij de Sociale Dienst aankloppen, in de eerste 4 weken ‘wettelijke zoektermijn’ op. Ze worden doorverwezen naar ‘Dynamo, Make your move’. Ook alle jongeren tussen de 18 en 23 jaar die zonder diploma van school gaan krijgen automatisch een uitnodiging in de bus om zich hier te melden. Het team van Dynamo stoomt de jongeren klaar voor een doorstart naar een opleiding of een (leerwerk)baan.
Schooluitvallers steeds kwetsbaarder
Het aantal voortijdig schoolverlaters is de afgelopen jaren sterk gedaald. Scholen besteden zelf aandacht aan de preventieve kant van voortijdig schoolverlaten en zetten veel in om jongeren binnenboord te houden. Dat betekent dat de jongeren die nu nog uitvallen, vaak kwetsbaar zijn. Dat merkt Helma Vriens, Jongerencoach bij Dynamo en trajectbegeleidster Voortijdig Schoolverlaters van het RMC: 'De jongeren die overblijven zijn kwetsbaar en kampen veelal met multiproblematiek zoals schulden of psychische problemen.'
Geen traject zonder motivatie
Wat voor problemen ze ook hebben, motivatie is een harde eis om mee te kunnen doen. De jongeren, tussen de 18 en 23 jaar, zijn niet meer leerplichtig, dus dwingen is er niet meer bij. Vriens: ‘Jongeren die totaal geen motivatie hebben, zijn moeilijk in beweging te krijgen. De echte motivatie moet toch uit henzelf komen.' De keuze tussen zonder perspectief op de bank blijven zitten en gratis een programma doorlopen, met hulp totdat het persoonlijke doel is bereikt, is echter snel gemaakt. Zo’n 80% besluit na een intensief intakeproces mee te doen. Bij een klein deel is de stap nog te groot, zoals voor dakloze jongeren, jongeren met grote psychische problemen of met een hardnekkige verslaving.
In een inloophuis in Bergen op Zoom volgen de jongeren een dynamisch traject van 4 weken.
Zelf verantwoordelijk voor hun eigen leven
In een persoonlijk plan van aanpak beschrijven de jongeren zo concreet mogelijk wat ze willen bereiken: waar sta ik nu, waar wil ik naar toe, wat moet ik daar voor doen, wie kan mij ondersteunen? Maar de belangrijkste les die de jongeren leren, is dat zij zélf verantwoordelijk zijn voor hun leven. Vriens merkt vaak dat jongeren geneigd zijn om de schuld bij een ander te leggen. Het ligt bijvoorbeeld aan school of aan de ouders. 'Maar door in de slachtofferrol te stappen, kom je niet verder. Ze moeten bereid zijn om naar zichzelf te kijken. In deze 4 weken proberen wij ze aan de oorzaakkant te zetten.'
Workshops, gesprekken, hulp bij schulden
De jongeren komen 2 dagen per week, 4 weken lang in kleine groepen bijeen. Ze volgen een intensief en gevarieerd programma met workshop en individuele gesprekken, maken beroepskeuzetesten, bespreken hun kwaliteiten, valkuilen en belemmeringen. Iemand van de kredietbank komt langs om uitleg te geven over het opzetten van een basisadministratie en (hulp bij) schulden.
Workshops om de weerbaarheid en het zelfvertrouwen te vergroten zijn onderdeel van het traject.
Veilige omgeving
De bijeenkomsten vinden plaats in een woonhuis in Bergen op Zoom. Een bewuste keuze. ‘Jongeren associëren het stadskantoor toch met de sociale dienst en leerplicht. We willen laagdrempelig zijn. Hier voelen ze zich meer op hun gemak.’
Maatwerk
De meeste jongeren zien volledig terug naar school niet zitten. Ze zijn op zoek naar een BBL-leerbaan of een baan met ontwikkelingsmogelijkheden. Het is maatwerk, aldus Vriens. Zo was er een meisje dat kampte met faalangst, maar die wel graag haar diploma wilde behalen. Uiteindelijk koos ze ervoor om zich in te schrijven voor een thuisstudie en vond ze daarbij een stage bij een erkend leerbedrijf. Vriens: ‘We kijken per jongere wat bij hem of haar past.’ Een leerwerkadviseur is onderdeel van het team. Zij kijkt samen met het werkgeversservicepunt bij welke bedrijven mogelijkheden en kansen liggen voor deze jongeren.
Resultaten
Het programma heeft in het schooljaar 2015/2016 74 jongeren begeleid. Daarvan is 32% terug naar school, 34% naar werk en 23 % richting zorg (onder meer voor de behandeling van psychische problemen, voor begeleiding vanuit Sociale Dienst vanwege doelgroepenregister en een gameverslaving. De overigen zijn afgehaakt door een taalbarrière, verhuizing of te weinig motivatie om door te pakken. 'Uiteindelijk moeten ze het zelf doen'.
Dynamo is opgezet door het Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant team West, een netwerkorganisatie van de gemeenten Bergen op Zoom, Roosendaal, Halderberge, Woensdrecht en Steenbergen.
De aanpak van Dynamo Make your Move sluit aan bij de Do’s en Don’ts voor het bereiken en activeren van jongeren' van IZI Solutions.
