Ondanks de aantrekkende economie bieden lang niet alle mbo-opleidingen de komende jaren goede baankansen. De perspectieven na een zorgopleiding zijn vergeleken met twee jaar geleden zelfs duidelijk verslechterd. In de techniek gaat het beter: vooral het aantrekken van de bouwsector leidt tot gunstige perspectieven voor mbo’ers.
Dat blijkt uit de Keuzegids MBO 2016. De gids geeft voor aanstaande mbo-studenten, hun ouders en begeleiders (zoals schooldecanen) een onafhankelijk en kritisch kompas voor het kiezen van de beste opleidingen.
Baankansen
Vooral de perspectieven na een mbo-opleiding voor de gezondheidszorg zijn in twee jaar tijd duidelijk verslechterd. Voor Mbo Verzorging waren ze al ‘matig’ en zijn ze nu ‘slecht’. Maar ook voor Mbo Verpleging, dat eerder nog goede kansen bood, ziet het er nu ongunstig uit. Door bezuinigingen in de gezondheidszorg zijn hier veel minder vacatures te verwachten dan voorheen, terwijl het aantal studenten onverminderd groot blijft.
Verbeterd zijn de perspectieven voor een aantal technische richtingen. Dat geldt vooral voor bouw, wegenbouw en installatietechniek. Deze richtingen profiteren van de aantrekkende economie, terwijl de studentenaantallen er juist relatief laag blijven.
De prognoses in deze Keuzegids zijn gebaseerd op de kersverse rapportage van het Maastrichtse onderzoeksinstituut ROA: “De arbeidsmarkt naar Opleiding en Beroep tot 2020” die ook deze week is verschenen. Bij opleidingen die volgens deze rapportage een ‘slecht’ perspectief bieden, betekent dit overigens niet dat afgestudeerden massaal werkloos zullen worden; wel betekent het tekort aan passende vacatures dat ze vaker genoegen zullen moeten nemen met werk op een lager niveau of voor minder uren dan wel euro’s dan verwacht.
Kwaliteit 1400 keer beoordeeld
In deze Keuzegids, die nu voor de zevende keer verschijnt, wordt ook weer de kwaliteit van de mbo-scholen per vakgebied in detail vergeleken en beoordeeld. Dit gebeurt met studentenoordelen uit de tweejaarlijkse landelijke tevredenheidsenquête in het mbo (de JOB-Monitor), plus cijfers over studiesucces. Die laatste gegevens zijn compleet nieuw, de studentenoordelen zijn dat niet. Door een herindeling van vakgebieden zijn ze wel herberekend.
Scholen kunnen in elke ranglijst van de gids een totaalscore tussen 10 en 100 punten halen, waarbij 60 punten als een gemiddelde score geldt. Heeft een school in een vakgebied een totaalscore van 75 punten of meer, dan mag ze haar opleidingen in dat vak ‘topopleiding’ noemen. Het hierbij horende kwaliteitszegel is dit jaar in 185 gevallen toegekend – op een totaal van bijna 1400 afzonderlijke oordelen. In twee gevallen komt de score van een opleiding zelfs net boven de 100 punten uit. Dit betreft de defensie-vooropleidingen van ROC van Flevoland (105) en van Landstede in Zwolle (103). Het zal duidelijk zijn dat de Keuzegids op deze opleidingen erg weinig aan te merken heeft.
Beste scholen
De meest positieve beoordeling van de inspectie krijgen het Nova College en Noorderpoort; de zwakste beoordeling gaat naar Prinsentuin – het ‘groene’ college van ROC West-Brabant dat zeer onlangs van de inspectie een negatief oordeel over de kwaliteitsborging kreeg.
In de bijlage zijn voor drie soorten mbo-scholen met de instellingen met de hoogste en laagste beoordeling terug te vinden. Bij de vakcolleges valt opnieuw de zeer hoge score op van TIO, de enige particuliere mbo-school die aan de landelijke studentenenquête heeft meegedaan. Bij de groene scholen staat het AOC Groenhorst voor het zesde jaar achtereen bovenaan. En Bij de ROC’s is de christelijke school Hoornbeeck nog steeds een uitblinker.
Grootschaligheid?
Aan de top van de ranglijsten staan als voorheen vooral scholen die kleinschalig onderwijs kunnen bieden. Maar er zijn ook wel degelijk ‘grote’ instellingen bij de uitblinkers te vinden. Dit jaar geldt dat het sterkst voor het Koning Willem I College in Den Bosch, dat geklommen is naar de derde plaats op de ROC-ranglijst.
Helemaal onderaan dezelfde ranglijst staat opnieuw het ROC Leiden. Wie de verwikkelingen rond deze onderwijsinstelling gevolgd heeft, zal misschien niet verbaasd zijn. Sinds januari 2013 staat deze school onderaan de ranglijsten van de Keuzegids MBO. In eerdere jaren werkte ROC Leiden niet mee aan de landelijke studentenenquête , en ontliep zo wellicht een eerdere signalering van de grootschalige kwaliteitsproblemen.
Herziening opleidingenstructuur
De beschrijving van opleidingen in de nieuwe Keuzegids MBO 2016 is volledig gebaseerd op de ‘herziene kwalificatiestructuur’ die per september 2016 in het mbo wordt ingevoerd. De redactie van de Keuzegids heeft zich erover verbaasd dat per 1 december 2016 een aanzienlijk aantal instellingen nog niet helder aangeeft welke opleidingen ze straks precies wel en niet gaan verzorgen.
