Hoe kun je zorgen dat de talenten van anderstaligen in je bedrijf of organisatie tot hun recht komen? Dat was de vraag waarover ruim vijftig werkgevers, taalaanbieders en andere betrokkenen dinsdagmiddag 21 november 2018 met elkaar in gesprek gingen. De bijeenkomst ‘Doe mee(r) met taal’ vond plaats in Utrecht bij Berenschot en was georganiseerd door Het Begint met Taal, Taal Doet Meer en Leerwerkloket Utrecht. Taalcoaching blijkt een belangrijk instrument om anderstaligen aansluiting te laten maken met de Nederlandse (bedrijfs)cultuur.
Taalvrijwilligers
Dagvoorzitter Elise Zomer, relatiebeheerder van Het Begint met Taal, geeft als eerste het woord aan haar voorzitter Nel Buis. “Het Begint Met Taal is het landelijk platform voor lokale organisaties van taalvrijwilligers”, vertelt Nel. “Er zijn 160 organisaties bij ons aangesloten met in totaal zo’n 15.000 vrijwilligers. Bemoedigend dat in Nederland zo veel mensen bereid zijn anderstaligen te helpen om ‘meters te maken’ bij het leren van onze taal.” Eric Peters, voorzitter van Taal doet meer: “Wij zijn een van die aangesloten organisaties. In Utrecht zetten 900 vrijwilligers zich in om niet-Nederlandstaligen te coachen om onze taal gemakkelijker te spreken. De vraag voor vanmiddag is, hoe je bereikt dat anderstaligen kunnen meedoen op de werkvloer. Hoe betrek je hen bijvoorbeeld bij de grapjes tijdens de lunch?”
Taalakkoord
Erik de Graaf van Leerwerkloket Utrecht: “Sinds januari 2015 bestaat het Landelijk Taalakkoord Werkgevers waarbij inmiddels een groot aantal werkgevers en taalaanbieders zich heeft aangesloten. Zij zetten zich in om de taalvaardigheid op de werkvloer waar nodig te verbeteren. Voor de communicatie met collega’s en klanten en om veilig te werken is een goede taalbeheersing nodig. De Leerwerkloketten ondersteunen werkgevers daarbij en wijzen de weg naar de juiste taalcursussen.” Vandaag mag Erik het officiële Taalakkoord-certificaat uitreiken aan Nel Buis van Het Begint met Taal.
Namens gastorganisatie Berenschot meldt Ingrid Beukman, projectleider Inclusief Werken: “Al vanaf 2014 streeft Berenschot naar inclusief werkgeverschap. Zo stellen wij via het UAF werkplekken en werkervaringsplaatsen beschikbaar voor vluchtelingen.”
Talenten
Dan is het tijd voor de praktijk. Drie anderstaligen vertellen hoe zij in Nederland hun weg vonden. Karina, afkomstig uit Peru: “Omdat ik goed met kinderen ben, kreeg ik werk in de crèche bij SportCity. Maar mijn manager ontdekte nog meer talenten in mij, en vroeg me voor de receptie vanwege mijn vrolijkheid en charisma. Dat doe ik nu al zes jaar.” Imran, geboren in Turkije en als vierjarige naar Nederland gekomen, zag haar zelfvertrouwen groeien als vrijwilliger bij Taal Doet Meer. Ze werkt nu bij de Kamer van Koophandel. “Mijn tip: zorg dat iemand terecht kan bij een mentor.” Mohanad uit Syrië leerde de Nederlandse taal en gewoonten kennen als vrijwilliger bij de voedselbank in Maassluis. Daarna kwam hij terecht bij het tassenbedrijf van Somaliër Omar Munie. “Leg contacten en gebruik je talenten.”
Diversiteit
Schoonmaakbedrijf Asito ontving in 2018 de Award Diversiteit in Bedrijf. Joost Brinkhuis, manager Kwaliteit & Personeelsontwikkeling bij Asito: “De prachtige foto gemaakt door Sacha de Boer die wij als prijs kregen, laat in een oogopslag zien hoe divers ons bedrijf is.” Asito hanteert het principe ‘als je goed bent voor je mensen, dan zijn zij goed voor jou’. “Bij ons werken meer dan honderd nationaliteiten. We merken dat juist door al die verschillen onze organisatie zo succesvol is. We hebben inmiddels twee Witboeken (te downloaden op www.asito.nl) uitgebracht met inspirerende voorbeelden hoe talent bij ons tot ontplooiing kan komen.” Een bijzonder initiatief is het Nationaal Integratie Diner dat Asito nu al acht jaar op rij organiseert. “Medewerkers koken voor elkaar en eten samen. En ja, dan komen de verhalen los.” Asito sloot zich als een van de eersten aan bij het Taalakkoord Werkgevers.
Elkaar leren kennen
Na al deze inspiratie is het woord aan de deelnemers zelf. Aan vijf ronde tafels zijn zij zo gegroepeerd dat de inbreng vanuit verschillende invalshoeken komt: bedrijven, onderwijs, vakscholing, taalorganisaties, gemeenten en meer. Verkend wordt wat nodig is om in bedrijven en in de maatschappij de meerwaarde van diversiteit te ervaren. Openheid, nieuwsgierigheid en respect vindt men daarvoor essentieel. Willen anderstaligen kunnen meedoen, dan is niet alleen taal van belang, maar ook kennis van de (bedrijfs)cultuur, opbouwen van een netwerk en sluiten van vriendschappen. Er gaan vele voorbeelden over tafel van aanpakken en situaties waarin het werkelijk leren kennen van elkaar de sleutel blijkt. Ondanks dat in sommige bedrijven meertaligheid handig kan zijn, is de overheersende mening dat Nederlands de standaard is en moet blijven.
Just do it!
Centraal wordt afgerond via een aantal vragen die de aanwezigen via een ‘Mentimeter’ met hun smartphone kunnen beantwoorden; de reacties worden zichtbaar op een scherm. Een aantal antwoorden: “Diversiteit is een kans.” “Verspreid goede voorbeelden.” “Wees ondeugend, maak fouten en leer ervan.” “Heb geduld.” “Zorg voor draagvlak.” “Just do it!” en last but not least: “Leer van elkaars ervaringen en vorm netwerken”. Taalcoaching wordt nuttig geacht voor meer zelfvertrouwen verbinding, redzaamheid en participatie.
Elise Zomer geeft aan dat Het Begint met Taal zich verder zal buigen over de uitkomsten, inclusief de uitspraken die aan de afzonderlijke tafels op ‘geeltjes’ zijn genoteerd.
Zij bedankt de sprekers van de middag en laat hen kiezen uit twee toepasselijke boeken: ‘Leef je droom’ van Omar Munie en ‘Hoe ik talent voor het leven kreeg’ van Rodaan Al Galidi. Na afloop wordt door de deelnemers nog geanimeerd nagepraat.
